Opis zdjęcia

Widok na cerkiew Pw. Ścięcia Głowy Św. Jana Chrzciciela w Szczytach Dzięciołowie. - (Gmina Orla, Powiat Bielski) - województwo podlaskie. - Pierwsze informacje o wsi pochodzą z początku XVI w., jednak życie kwitło tu wiele wieków wcześniej. Świadczyć o tym mogą znajdujące się niedaleko średniowieczne cmentarzyska. Nazwa wsi pochodzi prawdopodobnie od bojarskiego rodu Szczytowiczów, do których należała w 1520 r. W XVIII w. dobra te zakupił Jan Klemens Branicki, który ufundował tu cerkiew unicką, a także sprowadził posąg św. Jana Nepomucena dłuta Chrystiana Redlera. W latach 80-tych XVIII w. Branicki przekazał Szczyty szambelanowi jego dworu, podkomorzemu nadwornemu Janowi Węgierskiemu. W 1795 r. ufundował on stojącą po dzień dzisiejszy cerkiew Pw. Ścięcia Głowy św. Jana Chrzciciela. Do wyposażenia tej cerkwi (również w obrządku unickim) zatrudniono malarzy działających na dworze Branickich. Dzwonnicę dobudowano w 1849 r. Przed swoją śmiercią Węgierski usynowił swego kuzyna Antoniego Wiewiórskiego, któremu przepisał cały swój majątek. Ród Wiewiórskich związany był ze Szczytami przez ponad 200 lat, aż do dnia dzisiejszego. Wiewiórscy rozbudowali swe dobra na tyle, że w 1878 roku w ich posiadaniu były cztery dwory na ziemi należącej do Szczyt. Były to: Dzięciołowo, Nowodwory, Karolin oraz Grabniak. W 1839 r. powstał konflikt wokół figury św. Jana Nepomucena, która miała być zabrana do kościoła w Bielsku Podlaskim. Mieszkańcy Szczyt (choć już powrócili do prawosławia) zbuntowali się. Wywiązała się bójka, w wyniku której ucierpiała figura. Mieszkańcom wsi udało się zatrzymać ją u siebie. Stoi ona koło cerkwi po dzień dzisiejszy. Na początku XX wieku Szczyty stały się siedzibą prężnych organizacji samopomocowych i oświatowych. Z inicjatywy o. Lwa Goworskiego oraz jego syna Pawła powstały w Szczytach: towarzystwo kredytowe, biblioteka ludowa, czy też zrzeszenie spożywców. O. Lew i Paweł Goworscy przyczynili się walnie do rozwoju parafii Szczyty i jej okolic. - Źródło informacji - Projekt "Odnawiamy Carski Szlak"